Meteorološki dnevnici Vladimira Jakšića
Vladimir Bilak, Meteorološki dnevnici Vladimira Jakšića – svedočanstvo prvih meteoroloških merenja i osmatranja u Beogradu i Srbiji, u: MeteoPlaneta: <http://meteoplaneta.rs/vesti-i-novosti/meteoroloski-dnevnici-vladimira-jaksica-svedocanstvo-prvih-meteoroloskih-merenja-i-osmatranja-u-beogradu-i-srbiji> (15. VIII 2015).
Povodom četiri godine rada sajta MetePlaneta urednici su objavili stranicu posvećenu istoriji meteorologije, davši mogućnost preuzimanja važnog izvora za istoriju srpske meterologije – skeniranih meteo dnevnika Vladimira Jakšića (1824-1899), prvog srpskog statističara, meteorologa i klimatologa. Redovna meteroološka merenja i osmatranja koja je Vladimir Jakšić vršio u Beogradu (na Senjaku) od 1848. godine, trajala su sve do njegove smrti 1899. godine. Uporedo sa merenjima u Beogradu, Jakšić je osnivao meteorološke stanice i po svim većim mestima u ondašnjoj Srbiji, tako da je 1857. godine Jakšićeva mreža brojala čak 27 stanica, što je u ono vreme predstavljalo jednu od najgušćih meteoroloških mreža u okviru jedne države. Pogodopis, tj. ukoričeni dnevnici od kojih je sačuvano pet svezaka, sadrže rezultate osmatranja za period od decembra 1865. do novembra 1875. godine. Kako ističe autor priloga, Vladimir Bilak, rezultati Jakšićevih merenja i osmatranja nisu do sada javno publikovani, jer se do sada niko nije detaljno bavio obradom i analizom meteo podataka, u cilju pripreme za njihovu javnu upotrebu. U tekstu se dalje ukazuje i da je do sada urađena takođe i rekonstrukcija Jakšićevih meteo podataka, tj. preliminarna redukcija mesečnih meteo podataka sa stanice Senjak na stanicu Vračar, metodom srednje razlike između ove dve gradske lokacije (uporedni period 1888-1899. godina). Na osnovu procene razlike dnevnih vrednosti minimalnih i maksimalnih temperatura između stanica Senjak i Vračar, autor ovde daje i uputstvo za dobijanje približnih vrednosti minimalnih i maksimalnih dnevnih temperatura redukovanih sa Senjaka na Vračar, čime se produžava niz dnevnih meteo podataka za Beograd za nekih četrdesetak godina.
Slobodan Mandić, 15. avgust 2015.
Originalno objavljeno u Godišnjaku za društvenu istoriju 1, 2014, str. 120-121.
Slobodan Mandić ”Prikazi sajtova (Web adrеsar) XIX”, u: Godišnjak za
društvеnu istoriju 1, 2014, Bеograd, 2015, str. 117-121.
Was this helpful?
2 / 0